Windenergie is hernieuwbare energie opgewekt door windturbines. Windturbines bestaan uit bladen, een gondel (met daarin een generator), mast en fundering. Windturbines worden aangedreven door de bewegingsenergie van wind. Door de aandrijving gaat de generator in de gondel van de turbine draaien en wekt het elektriciteit op. De opgewekte elektriciteit is duurzaam en stoot geen CO2 uit. Windturbines zijn net als andere duurzame technieken onmisbaar voor de energietransitie en het behalen van de nationale klimaatdoelen. Daarnaast zijn er subsidiemogelijkheden voor het aanschaffen van windturbines en/of subsidie voor het produceren van elektriciteit met behulp van windenergie.
Windturbines kunnen zowel op land als op zee worden geplaatst. Wanneer de windturbines worden geclusterd worden deze ook wel windmolenparken genoemd. De grootste operationele windparken van Nederland zijn Borselle 1&2 en Borselle 3&4 met respectievelijk een vermogen van 752 en 731 MW. De grote windturbines die zijn gebruikt voor Borselle zijn 8 en 9,5 MW.
Er wordt ook windenergie geproduceerd met kleine windmolens die meestal op land worden geplaatst. Een voorbeeld hiervan is de kleine windmolen van 15 kW bij een boer.
Kleine windturbines kunnen ingedeeld worden in horizontale as windturbines (HAWT) en verticale as windturbines (VAWT). Waar grote turbines een vermogen hebben van enkele Megawatts, beperkt het vermogen van kleine windturbines zich tot enkele tientallen kilowatts. Ze zijn met name ontwikkeld voor de gebouwde omgeving om (een deel van) de eigen elektriciteitsbehoefte op te wekken. Vandaar dat je in Groningen bij veel boerderijen één of meerdere HAWT’s van EAZ ziet staan. Ook op de EAZ windmolens zijn er mooie windenergie subsidies beschikbaar.
In de gebouwde omgeving zie je nog wel eens een ‘slagroomklopper’ (VAWT) op een dak van een gebouw staan. Het voordeel van een verticale as is dat het niet uitmaakt uit welke richting de wind waait. Zeker in de gebouwde omgeving, waar de windsnelheid en -richting veranderlijk zijn, is dit type windturbine geschikt. Deze veranderlijkheid van de wind is gelijk ook een nadeel. Het geeft wisselende belastingen op de turbine waardoor vermoeiing optreedt. Daarnaast zijn de windsnelheden relatief laag, waardoor ook de opbrengsten laag zijn. De betrouwbaarheid en de kosten zijn daarom redenen waarom we nog niet op grote schaal kleine windturbines in de omgeving zien.
Ondanks, of misschien juist wel dankzij dat staat het onderzoek naar en ontwikkelingen van kleine windturbines niet stil. Samen met een aantal onderzoeksinstellingen, waaronder de TU Delft en de Hanzehogeschool en ontwikkelaars van kleine windturbines, neemt Ekwadraat deel in een onderzoeksproject om de betrouwbaarheid van deze turbines te verhogen en de kosten te verlagen.
Het beleid van de overheid bepaalt ook de aanwezigheid van kleine windturbines in het landschap. In omgevingsverordeningen staat beschreven waar windturbines geplaatst mogen worden en onder welke condities. Bijvoorbeeld in de provincie Fryslân was het lang niet toegestaan om een solitaire windturbine te plaatsen. In 2020 is daar verandering in gekomen. In de Verordening Romte Fryslân wordt nu ruimte geboden voor:
Vanaf 2021 is het mogelijk om ISDE subsidie aan te vragen voor windmolens / kleine windturbines. Het gaat dan om turbines met een rotoroppervlakte van 50 tot 500 m2 op een bestaande elektriciteitsaansluiting van maximaal 3 keer 80A. Dit kan interessant zijn voor bijvoorbeeld agrarische bedrijven om een deel van de eigen elektriciteitsvraag duurzaam op te wekken. In combinatie met zonnepanelen zorgt dit ervoor dat er gemiddeld gezien het hele jaar door elektriciteit opgewekt wordt, aangezien het aanbod van wind en zon complementair aan elkaar is.
Er worden veel grote windturbines op zee geplaatst zoals de hiervoor benoemde windmolens op Borselle 1&2 en Borselle 3&4. Op het moment is de grootste windturbine de Haliade X op de Maasvlakte in Rotterdam. De windturbine is gebouwd en geplaatst door General Electric in 2019. Haliade X heeft een vermogen van 12 MW met een hoogte van 245 meter en wordt op het moment getest. De verwachte elektriciteitsproductie komt tot wel 16.000 woningen.
In 2022 gaat Vestas Wind Systems een offshore windturbine plaatsen van het type V236-15.0 MW waarvan de turbine een vermogen van 15 MW heeft. Er wordt verwacht dat de productie gelijk staat aan de elektriciteitsvraag van ca. 20.000 woningen.
Een ander windturbine fabrikant, Siemens Gamesa, is een 14 MW-turbine aan het ontwikkelen. Het type windturbine is SG14-222 DD. Siemens Gemesa gaat voor de noordoostkust van Engeland voor RWE (Duitse energieleverancier) een grootschalig windpark bouwen van 1,4 GW. Naar verwachting zal de opgewekte elektriciteit ca. 1.200.000 Engelse huishoudens kunnen voorzien van stroom.
Het realiseren van grootschalige windparken zijn goedkoper dan windparken op zee en is ook één van de goedkoopste duurzame opwek methode. Voor het realiseren van windmolenparken op zee worden er hoge eisen gesteld wat betreft veiligheid, risico en projectuitvoering. Een voordeel van wind op zee t.o.v. wind op land is dat er meer vollasturen kan worden behaald, omdat het er meer en constanter waait. Dit betekent dat er normaliter op zee meer duurzame elektriciteit opgewekt wordt door een windmolen met een bepaald vermogen dan op land. Voor de elektriciteitsproductie door middel van windenergie zijn er SDE++ subsidiemogelijkheden. Dit geldt dan voor windenergie op land, meer en waterkeringen. Voor wind op zee is er een aparte tenderregeling bij RVO.
Wij helpen graag bij het uitzoeken en realiseren van windenergie plannen!
"Ik help graag bij het vormgeven van jouw windenergie plannen"
Manager vergunningen en omgevingsrecht